บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับตลาดหมี สัญญาณของตลาด และกลยุทธ์การซื้อขายยอดนิยมในตลาดหมี

ตลาดหมีคืออะไร?

ตลาดหมีคือสภาวะของตลาดการเงิน เมื่อราคาสินทรัพย์ลดลงอย่างมาก และนักลงทุนมีความกังวลใจหรือแม้กระทั่งตื่นตระหนก ส่วนใหญ่จะใช้คำนี้ในตลาดหุ้น แต่ก็สามารถนำมาใช้กับสกุลเงิน สินค้าโภคภัณฑ์ น้ำมันดิบ ตลาดอสังหาริมทรัพย์ และขอบเขตทางการเงินอื่น ๆ ได้เช่นกัน

ตลาดหมีเป็นสภาวะตลาดที่ตรงกันข้ามกับตลาดกระทิงจากบทความที่แล้ว ในช่วงตลาดหมีนี้ราคาของหุ้นส่วนใหญ่กำลังลดลง ทำให้ดัชนีหุ้นตกต่ำตามไปด้วย กล่าวอีกนัยหนึ่งคือมีแนวโน้มขาลง ซึ่งราคาต่ำสุดถูกสร้างขึ้นใหม่ตลอดเวลา และจุดสูงสุดในพื้นที่เล็ก ๆ กลายเป็นต่ำกว่าจุดสูงสุดก่อนหน้า

สิ่งที่ต่างจากตลาดกระทิง คือตลาดหมีจะมีระยะเวลาอยู่ได้ค่อนข้างสั้นกว่า โดยเฉลี่ยตั้งแต่หกเดือนถึงสองปี อย่างไรก็ตามมันมีลักษณะของความผันผวนที่เพิ่มขึ้น ราคาอาจลดลงอย่างรวดเร็ว สาเหตุหลักที่ทำให้ตลาดกลายเป็นตลาดหมี คือวิกฤตในเศรษฐกิจโลกที่เกี่ยวข้องกับการลดลงของดัชนีเศรษฐกิจมหภาคหลักทั้งหมด

ช่วงเวลาตลาดหมีในช่วงก่อนหน้านี้กินเวลาประมาณหกเดือนและถูกกระตุ้นจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในปี 2020 และเมื่อวิกฤตสิ้นสุดลง ช่วงเวลาของการเติบโตอย่างแข็งขัน (ตลาดกระทิง) ก็ตามมา และสิ้นสุดในเดือนมกราคม 2022 ตอนนี้เรากลับมาอยู่ในตลาดกระทิงอีกครั้ง ซึ่งเกิดจากการลดลงของดัชนีเศรษฐกิจโลก เนื่องจากสถานการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์และการเติบโตอย่างรวดเร็วของราคาพลังงาน

ดัชนี S&P 500 ร่วงลงในตลาดหมีในปี 2020 และ 2022

วิธีการตรวจหาตลาดหมี

จุดเริ่มต้นของวิกฤตเศรษฐกิจ การเติบโตอย่างรวดเร็วของราคาทรัพยากรพลังงาน และเหตุการณ์ฟองสบู่ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในตลาดหุ้น ล้วนเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดตลาดหมี ในช่วงเวลานี้ตลาดมีทัศนคติในแง่ร้ายและตื่นตระหนก นักลงทุนพยายามถอนเงินออกจากสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงสูง และรักษาทุนของตน

สัญญาณหลักของตลาดหมี

• ราคาสินทรัพย์ลดลงอย่างรวดเร็ว ในตลาดหุ้น ดัชนีหุ้นและราคาหุ้นตกต่ำ จุดสังเกตคร่าว ๆ ที่ตลาดหมีเริ่มต้นขึ้น คือช่วงที่ดัชนีหุ้นหลักสูญเสีย 20% ของระดับสูงสุดล่าสุด
• รายงานเศรษฐกิจเชิงลบ อัตราเงินเฟ้อและการว่างงานเพิ่มขึ้น GDP กำลังลดลง ทำให้เกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอย (GDP ติดลบ) และบริษัทต่าง ๆ ประสบกับการขาดทุน
• ความกังวลใจ มองโลกในแง่ร้าย และความตื่นตระหนกในหมู่ผู้เล่นในตลาด นักลงทุนพยายามขายหุ้นให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อไม่ให้หุ้นร่วงมากเกินไปและนำเงินไปเป็นเงินสดหรือพันธบัตร ทองคำ และสินทรัพย์คุ้มครองอื่น ๆ

วิธีการซื้อขายในตลาดหมี

ไม่ต้องสงสัยเลยว่าช่วงเวลาดังกล่าวน่ากลัวสำหรับนักลงทุน เนื่องจากไม่มีใครอยากเห็นราคาพอร์ตโฟลิโอของตนตกต่ำ ในทางกลับกันมีโอกาสที่จะสร้างรายได้ในระยะยาว ในขณะที่หุ้นมีการซื้อขายโดยมีส่วนลดจำนวนมาก เราสามารถทำกำไรได้แม้กระทั่งจากการขายระยะสั้น หรือที่เรียกกันว่าการชอร์ต (Short) เรามาดูกลยุทธ์ยอดนิยมหลายประการสำหรับการซื้อขายในตลาดหมีกัน

การถอนเงินสดและการป้องกันความเสี่ยง

นักลงทุนที่มีประสบการณ์สามารถใช้เครื่องมือป้องกันพิเศษ เพื่อป้องกันความเสี่ยงในพอร์ตการลงทุนของตนได้ แนวคิดคือการใช้ฟิวเจอร์ส (Futures) ออปชัน (Options) หรือเครื่องมืออื่น ๆ ที่ให้ผลกำไรในตลาดขาลง อย่างไรก็ตามการป้องกันความเสี่ยงอาจมีค่าใช้จ่ายสูงและต้องใช้ความรู้ทางการเงินในระดับสูง

วิธีที่ง่ายและพร้อมใช้งานมากที่สุดในการรักษาเงินทุนให้ปลอดภัยเมื่อราคาสินทรัพย์เริ่มลดลง คือการถอนเงินสด เงินสดคือที่หลบภัย หรือ Safe haven ที่ปลอดภัยที่สุด เราสามารถรอให้วิกฤตสิ้นสุดลงโดยการย้ายเงินทุนไปยังสกุลเงินที่ปลอดภัยหนึ่งหรือหลายสกุลเงิน เช่น ดอลลาร์สหรัฐ ฟรังก์สวิส หรือเยนญี่ปุ่น ทันทีที่ช่วงวิกฤตที่รุนแรงสิ้นสุดลงและตลาดเริ่มกลับทิศทางขึ้น นักลงทุนอาจเริ่มซื้อหุ้นอีกครั้ง เงินของพวกเขาจะปลอดภัย ในขณะที่ราคาสินทรัพย์อาจกลายเป็นที่น่าดึงดูดอย่างมาก

การเล่นระยะสั้น (Playing short)

ในตลาดขาลง เราสามารถสร้างรายได้จากสถานะขายชอร์ต (Short Sell) โดยขายสินทรัพย์ในราคาที่สูงกว่าที่พวกเขาซื้อ หากนักลงทุนไม่มีหุ้นของบริษัทที่ต้องการ พวกเขาสามารถติดต่อโบรกเกอร์ (Broker) และยืมหุ้นได้ จากนั้นสามารถขายหุ้นเหล่านั้น ซื้อคืนเมื่อราคาลดลง และส่งคืนให้กับโบรกเกอร์พร้อมทำกำไรจากส่วนต่างของราคา ดัชนีหุ้นสามารถขายได้ผ่านฟิวเจอร์ส ออปชัน หรือสัญญาซื้อขายส่วนต่าง (CFD) ได้

การเปิดสถานะขายชอร์ตตามธรรมชาติแล้วเป็นการลงทุนระยะสั้น: เทรดเดอร์จะขายสินทรัพย์และเปิดสถานะไว้เป็นเวลาหลายวันหรือหลายสัปดาห์ เป้าหมายของการซื้อขายเช่นนี้ คือการจับคลื่นขาลงและทำกำไรเมื่อเริ่มการกลับทิศทางขึ้น การซื้อขายดังกล่าวต้องอาศัยประสบการณ์ในการซื้อขาย ทักษะการใช้เครื่องมือและตัวชี้วัดในการวิเคราะห์เทคโนโลยี และการปฏิบัติตามกฎการบริหารความเสี่ยงอย่างเข้มงวด

กลยุทธ์การเล่นระยะสั้นสำหรับดัชนีหุ้น Nasdaq 100

การซื้อระยะยาว (Long-term purchases)

นักลงทุนระยะยาวที่มีประสบการณ์และมีทุนทรัพย์จำนวนมากอาจค่อย ๆ เพิ่มตำแหน่งหุ้นในตลาดหมีที่ราคาหุ้นลดลง พอร์ตการลงทุนระยะยาวที่สะสมไว้ในราคาต่ำ สามารถนำมาซึ่งกำไรที่ดีเมื่อราคาตลาดหยุดตกและเปลี่ยนไปสู่ระยะตลาดกระทิง

กลยุทธ์นี้จำเป็นต้องได้รับการประเมินอย่างมืออาชีพเกี่ยวกับอนาคตของหุ้น เนื่องจากเมื่อตลาดอยู่ในภาวะหมี บริษัทที่อ่อนแอก็สามารถล้มละลายได้ ในช่วงเวลาที่ยากลำบากควรให้ความสนใจกับบริษัทที่เชื่อถือได้ที่มีเงินทุนจำนวนมาก รายงานทางการเงินที่โปร่งใส และข้อได้เปรียบที่มองเห็นได้ชัดเหนือคู่แข่ง

กลยุทธ์การซื้อระยะยาวสำหรับหุ้น Alphabet Inc. (GOOGL)

สรุปสาระสำคัญ

ตลาดหมีเป็นช่วงเวลาที่น่าวิตกสำหรับนักลงทุน ราคาสินทรัพย์ลดลงอย่างรวดเร็ว กิจกรรมทางเศรษฐกิจลดลง และผู้เล่นในตลาดมีแนวโน้มที่จะตื่นตระหนกและมองโลกในแง่ร้าย อย่างไรก็ตามนี่คือช่วงเวลาแห่งโอกาสใหม่ ๆ ที่เราสามารถทำกำไรได้จริงโดยการเล่นระยะสั้น หรือสร้างพอร์ตการลงทุนระยะยาวในราคาที่น่าดึงดูดใจ